Recht op openbaarheid

Volgens Wikipedia vormt de Raadsgriffier samen met de gemeentesecretaris de top van de gemeentelijke organisatie. Bij mijn weten is hij in dienst van de raad en legt hij aan de raad verantwoording af voor wat betreft zijn werkzaamheden.

De kern van zijn functie wordt op Wikipedia als volgt omschreven.

Het ondersteunen en adviseren van de gemeenteraad, de raadsleden, de raadscommissies en de raadsfracties bij hun volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende rol. De griffier organiseert daarbij complexe processen binnen een politiek-bestuurlijk krachtenveld.

Dit het geval zijnde verbaas ik me over de onwetendheid die raadsleden in de loop der jaren in tal van gevallen hebben gedemonstreerd. Neem bijvoorbeeld de laatste vraag die Langbroek het college stelde.

“Of de door het college (met de architect) overeengekomen geheimhouding inhield, dat de raad geen inzage kreeg in de schikking die met de architect was getroffen”.

Ik heb daar van gezegd, dat Langbroek (gezien zijn jarenlange raadlidmaatschap) het antwoord op die vraag had moeten weten. Inzage in de onderliggende stukken is geen gunst die het college kan verlenen, maar een recht dat de raad kan opeisen. Door het stellen van zijn vraag wekt Langbroek de indruk dat hij denkt dat het om een gunst gaat.

Dat komt niet helemaal als een verrassing. Immers, raadsleden maken zelden of nooit gebruik van hun recht op inzage. Wat in het verleden nogal eens resulteerde in tamelijk wereldvreemde standpunten van de raad.

Dus, zo vraag ik mij af, had het gezien de ondersteunende en adviserende functie van de griffier, niet voor de hand gelegen als hij Langbroek op zijn recht had gewezen en hem had geadviseerd zijn vraag anders in te kleden?

Niet “of” hij recht op inzage had, maar “wanneer” hij van dat recht gebruik kon maken.

In het verlengde daarvan vraag ik me af, of het niet de taak van de griffier is om de raad er op te wijzen, dat de door het college voorgestelde beperking op het recht van inzage geen wettelijke grondslag heeft, maar neerkomt op een vrijwillige inperking van rechten van de raad. Louter en alleen omdat het college de uitkomst van iets liever verbergt.

Het college mag de raad namelijk niet weigeren inzage te geven (of daar voorwaarden aan te verbinden) tenzij er sprake is van nauw gedefinieerde omstandigheden. Maar tot dusver is er nergens aangetoond dat die omstandigheden van toepassing zijn.

Het college heeft voorgewend dat er een wens van de architect bestond, waar ze niet onwelwillend tegenover stond. Maar een wens is onvoldoende argument om de openbaarheid van bestuur op te schorten of terzijde te schuiven.

Bovendien kan inmiddels (na een bericht in het NHD) ook aan het bestaan van die wens worden getwijfeld.

Openbaarheid van bestuur is een belangrijke democratische verworvenheid en het lijkt me, dat de raadsgriffier (als adviseur van de raad) er alles aan zou moeten doen om de raad de instrumenten en argumenten aan te reiken die haar in staat stelt die verworvenheid te verdedigen.

In plaats van er alleen maar op toezien hoe de raad zichzelf (onder druk van het college) castreert.

Feit is, dat het college juridisch advies heeft ingewonnen, wat er toe moet leiden dat de raad wordt overgehaald het het recht op openbaarheid van bestuur te beperken. Het zou mooi zijn als de griffier de raad er van zou kunnen overtuigen, dat haar primaire taak niet is om de rechten van burgers te beknotten, maar om ze te verdedigen.

Auteur: Pim

Hoe lang blijft een democratie nog een democratie, als alleen het recht van de sterkste geldt? Toon alle berichten van Pim