De Enkhuizer Krant van zaterdag meldt dat raadsleden in de regio hun macht terug willen. Zelf schrijf ik al maanden, dat Enkhuizer raadsleden te lamlendig zijn om van hun macht gebruik te maken. Wie heeft er gelijk?
Het probleem zit hem in de taakstelling. Raadslieden zien zichzelf graag als bestuurders. Dat geeft meer prestige en aanzien. Maar om te kunnen besturen heb je eigenlijk geen raadsleden nodig. De meesten ontberen daarvoor de kennis. De bestuurlijke inbreng van de raad blijft meestal beperkt het stellen van een paar (niet al te indringende) vragen.
Raadsleden zouden er in mijn ogen verstandiger aan doen minder te willen besturen en meer te willen controleren. Dat was ook de doelstelling van Paljas 4 jaar geleden, meer nadruk op controle en minder nadruk op het willen meebesturen. Je zou het zelfs het doel van het dualisme kunnen noemen.
Het Drom dossier is een prachtig voorbeeld van hoe de raad keer op keer faalt wanneer het gaat om haar controlerende functie. Tenzij ze tot inzicht komt, zal precies hetzelfde gebeuren bij het eerstvolgende project dat op stapel staat, het REZ en alle daaropvolgende projecten. Het lijkt me een serieus probleem, dat ik al eerder gesignaleerd heb, maar ik kan me niet herinneren dat er ook maar één raadslid serieus op in gegaan is.
Nu begrijp ik dat de overgrote meerderheid afkerig is van het reageren op mijn blog. Prima, moeten ze zelf weten, maar ook via de eigen communicatie kanalen weigeren ze het probleem (nagenoeg afwezigheid van controle) te bespreken. Feitelijk bespreken ze nooit iets met hun kiezers, alleen nu de verkiezingen naderbij komen willen ze nog wel eens een standpunt over het één en ander afkondigen.
Zo willen ze plotseling veel meer macht. OK, maar wat willen ze daar dan mee doen? Niet controleren, want daar hebben ze een broertje dood aan. Nee, ze willen meepraten. Vroeger hadden ze het gevoel dat ze er toe deden omdat ze konden meepraten over de aanschaf van een brandweerauto.
Dat stelde je in staat om als een hond met 7 staarten door de stad te lopen en te zeggen, kijk eens, nieuwe brandweerauto, heb ik voor gezorgd. Nu hoef je alleen maar de begroting en de jaarrekening van de Veiligheidsregio goed te keuren. Ook belangrijk en verantwoordelijk werk natuurlijk, alleen raakt de gemiddelde kiezer daar iets minder van onder de indruk.
Waar men nu naar streeft is afschaffing van het CAW, de gemeenschappelijke regeling van de 7 West-Friese gemeenten die namens die gemeenten aandeelhouder is van het enige afvalbedrijf in de regio HVC.
Het idee is, dat je als individuele gemeente dan meer macht hebt t.o.v. de HVC. Hoe men tot die gedachte is gekomen is me een raadsel.
Het CAW heeft de afgelopen maanden de nodige reputatieschade opgelopen. Allereerst stemde het bestuur ervan in met een veel hogere beloning voor de directeur van de HVC dan er in Enkhuizen wenselijk wordt gevonden. Daarna stemde men in met de HVC wens een betaling te eisen voor het ophalen van grof vuil.
De oplossing die nu wordt voorgesteld is de ontbinding van het CAW, dan wel uittreden. Dat laatste heeft de voorkeur van drie partijen in Enkhuizen. SP, HEA en Van der Pijll.
Zal opheffen of uittreden meer opleveren dan de mogelijkheid tot borstklopperij ten behoeve van de eerst komende verkiezingen? Ik vrees van niet.
Ik kan me niet herinneren dat, welke politieke stroming dan ook, gepleit heeft voor corrigerende maatregelen. Een motie van afkeuring richting CAW bestuur bijvoorbeeld.
Men moppert wat tegen een verslaggever die dat allemaal netjes opschrijft, maar dat is alles wat er wordt ondernomen.
Het Enkhuizer initiatief bestaat uit het onderzoeken van de kosten van uittreding. Niet meer dan dat. Een motie van afkeuring vindt men kennelijk al te ver gaan.
Maar zelfs als die kosten meevallen, wat denkt men dan te kunnen bereiken op basis van (laten we zeggen) 5 % van de aandelen in de HVC? Denken SP, HEA en Van der Pijll dat het HVC bestuur dan wel luistert en de billen samenknijpt als Enkhuizen laat weten het ergens niet mee eens te zijn?
Kortom, als je als 7 West-Friese gemeenten er al niet in slaagt om het bestuur van het CAW te dwingen om naar je te luisteren, dan is de kans verwaarloosbaar klein, dat het je wel lukt, als je hetzelfde probeert met het HVC.
Het probleem is niet dat de regionale raadsleden over onvoldoende macht beschikken, het probleem is dat ze geen flauw benul hebben hoe ze er gebruik van moeten maken.
En in plaats daarvan komen ze (met het oog op de verkiezingen) met spierballentaal die verder nergens toe zal leiden.