Categorie: Fusie

Hete brij.

Een dag of wat geleden stelde ik mezelf onder het kopje “Overal Bezuinigen” een vraag.

Als je meent, dat je door het fuseren van het ambtelijke apparaat kunt bezuinigen, waarom doe je dan niet hetzelfde voor het bestuurlijke apparaat.

Daarop hebben een oud raadslid, Christaan Bokhove en een zittend raadslid Hans Langbroek gereageerd, terwijl het raadslid Emile van Marle via twitter ook nog een duit in het zakje heeft gedaan.

Uiteraard prijs ik hen voor het feit dat zij het aangedurfd hebben om te reageren. De standaard reactie van Enkhuizer raadsleden en het college is immers, dat men opvattingen (die niet afkomstig zijn van het ambtelijk apparaat) als niet ter zake doende negeert.

Tenzij het gaat om loftuitingen  natuurlijk.

Dat neemt niet weg, dat ik vind dat de drie die wel gereageerd hebben toch een beetje om de hete brij heen draaien.

Om te beginnen het formele argument van de bestuurders om het bestuurlijke apparaat NIET te fuseren.

“Dan kunnen we gewoon ons paspoort blijven halen in de eigen gemeente.” Daarvan hoef ik hopelijk niet nog eens uit te leggen hoe volkomen onbenullig dat argument wel niet is.

Dan de reactie van Bokhove, schaalvergroting leidt niet automatisch tot bezuiniging en vergroot de afstand burger/politicus.

Dat is een opvatting die je kunt koesteren, maar tegelijkertijd kunt je niet ontkennen dat schaalvergroting wel degelijk kan leiden tot een efficiënter gebruik van de beschikbare middelen. We kunnen wel terug willen naar de tijd dat Enkhuizen zijn eigen ziekenhuis had, maar niemand geloofd nog serieus, dat je daarmee het niveau van zorg kunt leveren dat het WFG op dit moment levert.

Wat de afstand burger/politicus betreft. Ik denk dat de gemiddelde politicus de burger ziet als iemand die hij tijdens verkiezingstijd een folder in de hand kan drukken, maar waar hij (in de tussenliggende tijd) liever geen bemoeienis mee heeft.

Dat geldt natuurlijk weer niet voor Christian, maar hij is dan ook de uitzondering die de regel bevestigd.

Langbroek en van Marle wijzen in hun reacties op anderen die (in het verleden) niet wilden. In dit geval Stede Broec. Ik vind dat een weinig valide argument omdat het een verwijzing naar verleden is en de opvattingen inmiddels zijn gewijzigd.

Immers, de colleges (en daarmee ook een meerderheid in de drie raden) zijn tot de conclusie gekomen dan een fusie van de ambtelijke organisaties de enig juiste weg voorwaarts is.

Heb ik verder geen moeite mee, maar mijn vraag was, als een meerderheid in deze drie gemeenten die opvatting is toegedaan, wat zijn dan de eigenlijk de argumenten om niet hetzelfde te doen voor de drie bestuurlijke organisaties.

Dat lijkt me een legitieme vraag die je als Enkhuizer raadslid best kunt stellen aan je collega raadsleden in de andere gemeenten. Natuurlijk niet als een terloopse opmerking tijdens een commissievergadering, maar gewoon in het openbaar.

Ik neem aan dat de verslaggever van het NHD best bereid is daarbij behulpzaam te zijn zodat de bevolking van de drie gemeenten op zijn minst weten waarom het ambtelijk apparaat WEL en het bestuurlijk apparaat NIET moet fuseren. Maar publiekelijk (en daarmee bedoel ik buiten de raadszaal) ergens over discussiëren is iets waar raadsleden van alle drie gemeenten kennelijk een broertje aan dood hebben.

Mijn voorlopige conclusie is dan ook nog steeds, dat de ambtelijke top belang bij een fusie heeft, omdat zij (na een fusie) aanspraak kan maken op indeling in een hogere salarisschaal.

Voor de bestuurlijke top zal een fusie van het bestuurlijk apparaat neerkomen op direct verlies van werkgelegenheid. Met name voor degenen die de uiteindelijke beslissing nemen, de raadsleden.

En dus is gekozen voor deze oplossing waarmee beide partijen hun eigen belangen veilig stellen. Of daarmee het belang van de bevolking van die drie gemeenten gediend is, blijft echter nog steeds de vraag, omdat zodoende een mogelijkheid tot besparing van de kosten om zeep word geholpen.

Wakker liggen

Uiteraard heb ik niets tegen het samenvoegen van ambtelijke diensten, hoewel de voordelen daarvan meestal ernstig overschat worden.

Dat komt omdat politici zelden rekening houden met de wet van Parkinson en het Peter Principe.

Wat op papier een aantrekkelijk optie lijkt, resulteert in de praktijk nogal eens in een soort loopgravenoorlog waarbij om elke ambtelijke centimeter grond wordt gevochten.

Of het Enkhuizer contigent  zijn daarbij zijn verkregen voorsprong (men wordt voor € 280.000,- bijgeschoold in LEAN management) ten gelde zal weten te maken is echter nog maar de vraag.

Hoe dan ook, de kosten van zo’n samenvoeging kunnen behoorlijk uit de handlopen, zeker als er een centraal gezag ontbreekt dat in staat is om het proces in de hand te houden.

Het doet me allemaal een beetje denken aan de gang van zaken rond de invoering van de euro.

Laten we eerst een gezamenlijk munt introduceren, maar vooral niet een centraal gezag dat daarover waakt, want dan verliezen wij (lokale politici) onze vinger in de pap.

En dus modderen we, in onze pogingen om kool en geit te sparen, nu al twee jaar voort op een traject dat er uiteindelijk toe zal leiden dat er bevoegdheden zullen worden overgedragen van lokale overheden naar een centrale overheid.

Lig ik daar van wakker? Niet echt. Zoals ik er ook niet van wakker lig dat ik straks mogelijk inwoner ben van een gemeente van 60.000 inwoners in plaats van een gemeente van 18.000 inwoners.

Ik zou niet weten waarom de burgers van Hoorn zich (in democratisch opzicht) achtergesteld zouden moeten voelen t.o.v. de burgers van de SED gemeenten omdat zij maar over 1 en wij over 3 burgemeesters beschikken.

Zo ik al iets van de gemeente zou willen, dan went ik me niet tot het dichtstbijzijnde raadslid, maar tot de gemeenteambtenaar die daar voor is aangesteld.

En verder maak ik me ook geen dag zorgen over de afstand raadslid/burger. Ik vind wel dat raadsleden hun plicht verzaken als zij ons niet regelmatig op de hoogte houden van de zaken waar zij mij bezig zijn, maar ik heb niet de indruk dat op dat punt extra hun best gaan doen omdat ze bij mij in de buurt wonen.

Het tegendeel lijkt eerder het geval.

SED gemeenten

Omdat niet iedereen dagelijks naar de gemeentelijke website surft, hieronder het persbericht dat werd verspreid.

De gemeenteraden van Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland (SED) hebben op woensdag 10 oktober met elkaar gesproken over het onderzoek naar de verschillende mogelijkheden voor gemeentelijke samenwerking.

Als vervolg op de bijeenkomst in juli van dit jaar kregen de raadsleden uitleg over een voorstel dat het beste past bij de drie gemeenten.

Begin 2011 hebben de drie gemeenteraden besloten een samenwerkingsverband aan te gaan tussen de SED-gemeenten. De SED-gemeenten zijn gestart met zes samenwerkingsprojecten voor onder meer sociale zaken, brandweer, gegevensbeheer en financiën. Door binnen deze projecten de krachten te bundelen zagen de drie gemeenten winst in zowel efficiency, kennis als kwaliteit.

Op de eerste bijeenkomst voor de gemeenteraden in maart dit jaar heeft burgemeester Goldschmeding namens de klankbordgroep de evaluatie van de projecten gepresenteerd. Er werd uitvoerig gesproken over de ruimte tussen zelfstandig zijn als gemeente en intensief samenwerken met de buurgemeenten op diverse gebieden. Geconcludeerd werd dat de ervaringen in het eerste jaar van de samenwerking zinvolle resultaten heeft opgeleverd. In tijden van bezuinigingen en groeiende gemeentetaken is het belangrijk om een verdere samenwerking nader te onderzoeken. Een van de aanbevelingen was de raden te betrekken bij het vervolgproces.

Samenwerkingsvormen

Op de bijeenkomst in juli kregen de raadsleden al informatie van vertegenwoordigers van gemeenten die ervaring hebben met verschillende samenwerkingsvormen. In de gepresenteerde samenwerkingvormen blijft elke gemeente zelfstandig met een eigen college en gemeenteraad.

In de afgelopen maanden is onderzoek gedaan naar de taken waarvoor de gemeenten kunnen samenwerken. Hieruit blijkt dat er voor de meeste taken voordelen en kansen zijn bij samenwerking. Ook zijn de mogelijke samenwerkingsvormen vergeleken om te kunnen beoordelen welke vorm het best past bij de SED-gemeenten. Het gaat om het matrixmodel, het shared service center (SSC) en de ambtelijke fusie volgens het SETA-model (Samen En Toch Apart).

Samenwerking volgens het SETA-model houdt in dat er voor de gemeenten gezamenlijk één ambtelijke organisatie is die de taken van deze gemeenten uitvoert. In een SSC heeft een van de gemeenten een centrumfunctie en voert een of meer specifieke taken uit voor alle deelnemende gemeenten. De besluiten over bovenlokale zaken worden genomen door een raad waarin de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten vertegenwoordigd zijn.

Uiteraard laat men er geen gras over groeien en is men onmiddellijk op onderzoek uitgegaan.

Sprookje

In een reactie schrijft ons oud raadslid Bokhove dat ik tamelijk immuun blijf voor onderzoek dat uitwijst dat schaalvergroting leidt tot een grotere afstand bestuurder/bevolking.

Hij heeft gelijk. Dat onderzoek bevat niet meer dan wat algemene conclusies die volgens mij niet zonder meer toepasbaar zijn op de vraag die voorligt. Wat is verstandiger. Streven naar een volledige fusie van bestuurlijk en ambtelijk apparaat of  streven naar een fusie van alleen het ambtelijke apparaat.

Volgens mij worden de door het bestuurlijk apparaat genomen besluiten voor meer dan 90% bepaalt door de opvattingen die zijn verwoord door het ambtelijk apparaat.

Dat wordt niet anders als die opvattingen geformuleerd worden door een gecentraliseerd ambtelijk apparaat in plaats van een lokaal ambtelijk apparaat. De neiging om tot uniforme regelingen te komen zal om die reden alleen maar sterker worden, waarbij het de vraag is of zoiets door de bevolking als “slecht” zal worden ervaren.

Mijn gevoel is, dat de meeste kiezers het “gelijke monniken, gelijke kappen” principe meer waarderen dan de obscure mogelijkheid dat er (als gemeente) misschien een voordeel valt te behalen als men zelfstandig zou blijven.

Aangezien 90% van de besluiten toch al in overeenstemming zijn met de adviezen van het ambtelijke apparaat zie ik de meerwaarde niet dat die adviezen door 50 in plaats van 17 raadsleden bekrachtigd moeten worden.

Waarom zich daar 8 in plaats van 4 wethouders tegen aan zouden moeten bemoeien en waarom de openbare orde door 3 i.p.v. 1 burgemeester moet worden gehandhaafd.

Het enige voordeel dat de het huidige voorstel biedt is, dat het de werkgelegenheid van degenen die er over mogen beslissen niet aantast.

Dat zal dan ook de voornaamste reden zijn dat de plannen zonder al te veel bezwaren zullen worden uitgevoerd.

Het is het Europese samenwerkingsmodel in het klein. Niemand hoeft bevoegdheden op te geven en ons wordt wijsgemaakt dat we daardoor (als kiezer) meer invloed hebben. Dat is niet meer dan een sprookje, dat verteld wordt over zowel Europa als over de SED gemeenten.

Beemster variant

Uit de eerste berichten lijken de colleges van Stedebroec, Enkhuizen en Drechterland voor de Beemster variant te hebben gekozen.

Dat wil zeggen, de ambtelijke diensten worden bijeengevoegd, de bestuurlijke eenheden blijven bestaan.

Uiteraard zullen de bestuurders burgemeesters, wethouders en raadsleden daar blij mee zijn. Hun werkgelegenheid wordt niet aangetast en dus mogen we aannemen, dat de 2 maanden die ze de tijd krijgen om er over na te denken ruim voldoende zullen vinden.

De vraag is alleen of wij als burgers met deze constructie blij moeten zijn?

Wat is het nut van drie gemeenteraden (en alle franje die daar bij hoort) als ze alle drie dezelfde besluiten moeten goedkeuren die het centrale ambtenarenapparaat voor ze heeft voorgekookt.

Op welk terrein kun je als gemeente eigenlijk nog een eigen beleid voeren en weegt dat op tegen de enorme kosten die het in stand houden van die bestuurslaag met zich mee brengt?.

Geen idee eerlijk gezegd. De informatie is spaarzaam en zal ook wel zo blijven als het aan onze bestuurders ligt.

Maar we zullen er de komende de weken aandacht aan besteden, net als de begroting voor 2013, de Drommedaris en het SMC. Allemaal zaken van gewicht die na maandenlang stilzwijgen er in een paar weken (en nog voor de kerst) doorheen gejast zullen worden.

Klein maar fijn

Naast burgemeesters waren er ook gewone burgers aanwezig bij de openbare hoorzitting in Midwoud.

Zelfs een heuse protestgroep uit Andijk. Altijd gênant als je wat oudere medeburgers ziet rondlopen met een spandoek. Alsof de bureaucraten daarvan onder de indruk zouden raken.

Het ging om de actie groep “Liever ZelfstAndijkig”, waarmee maar weer eens is aangetoond dat het bedenken van een pakkende slogan niet aan iedereen gegeven is.

LZ verzet zich tegen de voorgenomen fusie tussen Andijk, Medemblik en Wervershoof op basis van (wat mij betreft) solide argumenten.

De regionale oriëntatie van de Andijker bevolking ligt van oudsher op Enkhuizen en StedeBroec en niet op Medemblik. Waarom dan samengaan met een gemeente die haar bestuurlijk centrum in Wognum wil vestigen.

Maar het meest verrassende was natuurlijk dat het bestuur van deze kleine gemeente (9000 inwoners) nauwelijks had overlegt met haar bewoners over het besluit dat zij wilde nemen.

In de folder die werd rondgedeeld stond de uitslag van een tweetal enquêtes waarin in beide gevallen een meerderheid van 70% zich uitsprak voor aansluiting bij Enkhuizen, terwijl het bestuur en ambtelijke top zich uitsluitend met Medemblik onderhield.

Volgens LZ had voorlichting van de gemeente bestaan uit een folder die twee servetten groot was.

Het hele proces had plaatsgevonden tussen twee verkiezingen zodat de bevolking zich nooit had kunnen uitspreken over dit onderwerp.

En dan zijn er ook nog mensen die beweren, dat in een kleine gemeente de bestuurders dichter bij de bevolking staan.

Ideetjes

janfranx_1Omdat inmiddels alle remmen los lijken wanneer het gaat om herindeling varianten wil ik ook graag een duit in het zakje doen.

Wat te denken van de Enkhuizen-Hoorn variant, ooit bepleit door de Jan Franx.

Ik schreef er al eerder over. Het berichtje vindt U hier.

En dan de Enkhuizen-Lelystad variant. Mij ooit geopperd door de spreekstalmeester van Visie 2030.

Het overdenken waard meende hij, omdat Lelystad maar 18 km van Enkhuizen lag. Hemelsbreed zeker, zei ik, maar over de weg is het 36 kilometer.

Bovendien liet ik hem weten er niet gerust op te zijn, dat de provincie Flevoland Lelystad zou opgeven ten gunste van Noord-Holland.

Niettemin een aardig ideetje.

Bakkeleien

Hoorn wil een fusie met alle gemeenten. Drechterland wil zelfstandig blijven, Andijk wil met Wervershoof, StedeBroec met niemand en Enkhuizen met Andijk.

Dat is zo ongeveer het beeld dat je krijgt na lezing van het NHD.kaart

Let wel, we hebben het hier over de mening van gemeenteraadsleden in Westfriesland.

De gewone burger is nog nauwelijks gehoord. Die mag in Enkhuizen zijn visie op 2030 geven. Binnenkort ook in Stede Broec, Andijk twijfelt nog aan het nut..

Maar voor wat betreft een visie over de nabije toekomst tel je als burger niet mee. Dat is een zaak van ‘experts’ die het blijkbaar over niets met elkaar eens kunnen worden.

Ik heb in dat verband Visie 2030 eerder al een ‘laterale arabesk‘ genoemd. Een nutteloze versiering rond het begrip inspraak.

Voor de twee ton die Visie 2030 gaat kosten hadden we beter onze buren Andijk en Stede Broec kunnen uitnodigen om met hen bespreken hoe we de toekomst van onze regio zien.

Maar stel je voor dat de bewoners van die plaatsen het redelijk met elkaar zouden kunnen vinden, dan had je als bestuurders natuurlijk niks meer om over te bakkeleien.

Struisvogels

struisvogelHet NHD meldt op woensdag 28 januari, dat de OP uit Stede Broec zichzelf uiterst coulant vindt. Dit in tegenstelling tot de VVD uit die gemeente, die haar struisvogelpolitiek verwijt.

Het gaat natuurlijk over de fusie perikelen.

Als eerste voorbeelden van coulance noemt men onder andere dat men regelmatig gratis het gemeentehuis ter beschikking stelt voor regionaal overleg.

Inderdaad zo coulant maak je het tegenwoordig zelden meer mee. De heer Bregman (die ik nog ken vanuit het akkevietje met mijn erfpacht) vervolgt met te wijzen op de aanwezigheid van scholen die een regionale functie vervullen. Ook heel coulant.

Ook wijst hij op de regionale functie van de diverse sportverenigingen, waaronder ook de petanque vereniging uit Enkhuizen.

Daar raakt hij bij mij natuurlijk een gevoelige snaar. Als het om sport gaan is Stede Broec de onbetwiste kampioen van de regio. De onbeholpen pogingen van het Enkhuizer gemeentebestuur steken daar schril bij af.

Dat alleen al zou voor Enkhuizers reden moeten zijn om met Stede Broec te willen fuseren. Eindelijk een bestuur dat daar een beetje kijk op heeft en er bovendien geld voor over heeft.

Maar dat alles neemt toch niet weg, dat ik het met de plaatselijk VVD eens ben en je je kop in het zand steekt als je nog niet eens wilt praten over een fusie.

%d bloggers liken dit: