De Rutte doctrine

Gisteren kwam hij op tv langs. De Rutte doctrine. Ze kwam aan het licht tijdens de toeslagen affaire en komt er op neer, dat volgens de premier interne stukken niet openbaar gemaakt hoeven worden.

Op lokaal niveau kunnen we spreken van de Baas doctrine, die aan het licht kwam tijdens de perikelen rond de kosten voor verzwaring van het elektranetwerk van de Drommedaris.

Wat volgens het college € 100.000,- moest kosten, terwijl het in werkelijkheid nooit meer heeft gekost dan € 25.000,-. Ook in die kwestie bleek er geen enkel document te bestaan, die de beweringen van het college over dan onderwerp konden bevestigen.

Doel van beide doctrines is om te voorkomen, dat de toezichthouder (Tweede Kamer of Gemeenteraad) in staat zal zijn om op efficiënte wijze toezicht te houden.

Deze verhulcultuur van de overheid komt dus zowel op landelijk, als lokaal niveau voor.

Dat de toeslagenaffaire aan het licht is gekomen danken wij aan een tweetal kamerleden met een enorm doorzettingsvermogen. Peter Omtzicht (CDA) en Renske Leijten (SP). Beiden kregen daarvoor de publieksprijs 2019 van het actualiteitenprogramma Eenvandaag.

Dit soort van doorzettingsvermogen ontberen we echter in de lokale politiek.

Omdat de raadsleden in Enkhuizen (door middel van het raadsbrede akkoord) zich nu eenmaal meer vereenzelvigen met B&W, dan dat kamerleden (die niet tot de coalitie behoren) zich vereenzelvigen met de regering.

Maar er is een tweede reden. In de toeslagen affaire heeft het falende beleid van de overheid gevolgen voor een specifieke groep burgers.

Op lokaal niveau gebeurt dat meer op indirect en algemeen niveau.

Doordat financiële tekorten (die ontstaan als gevolg van falend beleid van de overheid) gewoonlijk worden afgewenteld op de gehele bevolking en niet een speciaal deel van de bevolking, zoals bij de toeslagenaffaire.

Maar als gezegd, beide doctrines maken deel uit van een verhulcultuur die geen ander doel heeft dan het verhullen van de rol die de overheid speelde en dat is de werkelijke reden, waarom een 3 jaar oude kosten/baten analyse (die de overheid deed besluiten een opdracht te gunnen) nog steeds geheim moet blijven.