Gisteren en eergisteren ging het over het machtsgebruik door de overheid.
De raad maakt deel uit van de overheid en heeft tot taak er op toe te zien dat het college (noch zijzelf) zich schuldig maakt aan machtsmisbruik. Kortom, de spreekwoordelijke slager die zijn eigen vlees keurt.
Aanvankelijk dacht ik dit probleem te kunnen oplossen door met de Paljas Vereniging deel te nemen aan de verkiezingen. Zodat de kiezer in staat zou zijn om maximaal twee raadsleden te kiezen, die zich zouden concentreren op toezicht houden.
Die zouden zich dan onthouden van deelname aan de machtsvorming en dat over laten aan de resterende 15 raadsleden.
Achteraf gezien geen goed doordacht plan. Je lost geen probleem op door er deel van te gaan uitmaken. Dat de burger bepaalt wie er namens hem toezicht mag houden op het bestuur is een prima idee. Dat die toezichthouder vervolgens deel uit gaat maken van het bestuur, zoals nu ook het geval is, is een slecht idee.
Beter is het toezicht op het bestuur, buiten het bestuur om te regelen. Gelukkig is een van onze grondrechten het recht op vereniging. We kunnen dus, als we dat zouden willen, een vereniging oprichten die er op toeziet, dat de overheid geen misbruik maakt van de macht waarover ze beschikt.
Wie denkt dat zoiets niet nodig is omdat er in Nederland geen overheidsinstellingen zijn die zich schuldig maken aan machtsmisbruik, wijs ik op de recente ontwikkelingen bij de belastingdienst. Maar ook op lokaal niveau weet ik nog wel een paar voorbeelden.
In de meeste gevallen is de regelgeving dik in orde, alleen is er niemand die er op toeziet dat die regels worden nageleefd.
Dus willen we, dat er toezicht komt op de manier waarop de lokale overheid van haar macht gebruik maakt, dan moeten we niet langer blijven hopen dat de raadsleden dat wel eens gaan doen. Dan zullen we zelf iets moeten organiseren.
De keuze is dus voor een democratische oplossing, waarbij we zelf de handen uit de mouwen moeten steken, of een bureaucratische, waarbij we een nieuw protocol of gedragsregel toevoegen aan de bestaande hoeveelheid.
De bureaucratische oplossing is natuurlijk het makkelijkst. Niemand hoeft wat anders te doen dan het opvolgen van de nieuwe regel. Toezicht daarop bestaat slechts in naam.
De democratische oplossing is ingewikkelder. Er moet een vereniging worden opgericht. Een bestuur moet worden gekozen en verantwoording moet worden afgelegd. Allemaal zaken die een beetje tegen de tijdgeest ingaan.
Dus zegt u het maar. We kunnen tolereren, dat de overheid voor wat betreft het gebruik van haar macht van tijd tot tijd de bocht uit vliegt, of een vereniging oprichten die haar daarover (wanneer nodig) tot de orde roept.
Opvattingen hierover het liefst op het blog, zodat we een klein beetje bij het onderwerp blijven.
Voor wie wil delen.
Pim's Prietpraat 
Het is fijn om te lezen, dat er gezocht wordt naar tussentijdse controlemogelijkheden van het nobele raadswerk.
Ook als het gebeurt met positieve gedachten.
Maar de veel verguisde betrokkenheid gaat niet veel verder dan dit uitstekende blog en verder zijn er te weinig burgers die er meer energie in willen steken.
Een (nog te onderzoeken) mogelijkheid is: Een column in de krant.
LikeLike
De krant heeft wekelijks een pagina die gewijd is aan het geloof. Ik heb ook wel eens gedacht, dat je zo’n pagina zou kunnen hebben voor politieke duiding. Maar de krant is een commerciële onderneming die rekening houdt met de wensen van haar lezers. Over politiek geïnformeerd worden is niet een wens van haar lezers.
LikeLike
Ik wil me wel aansluiten bij deze vereniging.
LikeLike
Beste Uil,
Je opzet klinkt een beetje als een ambtelijk advies waar de laatste zin aan ontbreekt. “en stelt de raad voor een krediet van tig duizend euro beschikbaar te stellen om deze werkwijze te implementeren.
Het is niet wat me voor ogen staat. Volgens mij komen we er als kiezers bekaaid van af doordat we maar eens in de 4 jaar onze stem mogen laten horen. Wat mij betreft zou dat, via een lokale vereniging tegen machtsmisbruik, permanent moeten zijn. Met behulp van een blog zoals ik dat de afgelopen 10 jaar heb gedaan.
Zoals de Vereniging Oud Enkhuizen dingen vindt die betrekking hebben op het historisch aanzien van de stad, zo zou de VTM iets kunnen vinden van de manier waarop college en raad gebruik maken van hun macht en van tijd haar stem tegen verheffen.
Ik besef dat een vereniging niet van deze tijd is en dat je een platform moet zijn waarmee je “likes” kunt verzamelen, maar dat is me allemaal te vluchtig en te vrijblijvend. Voor mij blijft een vereniging nog de enige democratische organisatie vorm.
Een jaar lang lid voor de prijs van een cappuccino en daarmee meehelpen aan het verbeteren van de lokale democratie. Als Enkhuizers dat te veel vinden dat moeten ze gewoon door blijven gaan op de ingeslagen weg.
Tot slot, ik waardeer dat je mee wilt denken, maar ik denk dat andere meedenkers (als die er al zijn) willen weten wie je bent en je niet langer een schuilnaam kunt gebruiken.
LikeLike
Dank voor je reactie Pim.
Een paar tegenwerpingen.
Ik weet niet wat je onder ambtelijk advies verstaat(veel verbloemende woorden, weinig realistisch)maar dit is concreet. Dit concept functioneert in een andere gemeente. Wel met andere nuances. Het concept heeft dezelfde wortels waar jij naar zoekt(de Gemeenteraad controleert niet).
Het idee van een vereniging zoals Oud Enkhuizen, zoals jij dat voor ogen hebt, klopt niet helemaal. Oud Enkhuizen is een belangenpartij waarbij het bestuur feitelijk bepaalt.
Het is mogelijk dat een vereniging geen directe belangenbehartiger is en het bestuur niet inhoudelijk bepaalt. De belanghebbende(de burger) bepaalt en niet het bestuur. Het bestuur faciliteert, stimuleert en zorgt voor een platvorm. Vandaar de opzet van wisselende thema’s die worden in gebracht door een burger die aantoonbaar iets heeft met het thema wat hij inbrengt. Dat ik een schuilnaam hanteer heeft niets met je blog te maken maar het stuit mij tegen de borst dat iemand mijn naam opzoekt op internet en er van alles naar boven komt van mij wat achterhaald is of persoonlijk. Als de discussie levendig wordt en je wil een keer in gesprek, met belangstellenden, dan kom ik graag op een dergelijke bijeenkomst .
LikeLike
Beste Uil,
In ieder geval goed om te horen dat de tekortkoming ook door anderen is gesignaleerd. Je hebt gelijk dat een vereniging als Oud Enkhuizen niet vergelijkbaar is omdat die de inhoud bepaalt en dat dit niet de bedoeling is van het bestuur van de vereniging die mij voor ogen staat.
Paljas heeft volgens mij drie doelstellingen.
1. Het faciliteren van discussies over politieke onderwerpen met behulp van weblog.
2. Het organiseren van openbare bijeenkomsten over politieke vraagstukken.
3. Deelnemen aan gemeenteraadsverkiezingen.
De laatste doelstelling was in mijn ogen niet alleen de minst belangrijke, maar ook een vergissing achteraf gezien.
Als we de naam Paljas veranderen in Vereniging Tegen Machtsmisbruik, (of wat dan ook) een blog opstarten en mensen weten te vinden die over dat thema willen schrijven zijn we volgens mij in business.
Het reclamevrij opereren van een blog kost ongeveer € 100,- per jaar. Het leggen van bijeenkomsten iets meer, maar ook weer niet zo veel dat de jaarcontributie meer zou moeten zijn dan een kopje cappuccino. En dan kun je ook de kosten van het opvragen van gegevens nog betalen.
Organisatorisch valt het volgens mij nog al mee, maar ik vind niet, dat ik als 76 jarige de organisatie op me moet nemen. Bovendien krijg ik dan ruzie met mijn vrouw.
Het grootste probleem lijkt me mensen te vinden die bereid zijn om over het onderwerp te schrijven. En ook lid worden van iets waar het gemeentebestuur mogelijk boos over kan worden is ook nog een dingetje. Veel Enkhuizers die ik ken, zijn alleen maar opstandig buiten de gehoorsafstand van de bevoegde instanties.
Deze column heeft nog maar 16 duimpjes opwaarts gekregen en dat voorspelt niet veel goeds. Enfin, laten we rustig afwachten wie zich verder nog meldt.
LikeLike
Ik heb vraagtekens bij wat je wilt Pim.
Jij wilt een blog waar mensen schrijven tegen machtsmisbruik.
Jij kan dat omdat je een goede onderzoeker bent die dat kan vertalen in bruikbare en leesbare stukken. Dat kunnen niet zoveel mensen. Bovendien zijn het allemaal maar ideeën of meningen die niemand serieus hoeft te nemen(jij weet dat als geen ander). Iets doen in de vorm van meepraten, als luis in de pels, lijkt mij beter. Ambtenaren bevragen, wethouders bevragen en raadsleden bevragen. Dat is een constructieve manier heb ik gemerkt. Ik zag ook in die gesprekken de onmogelijkheden van ambtenaren, college en raadsleden en de fouten die men maakten maar die maakt iedereen, zelfs in Enkhuizen. Ook ontdekte ik dat er wederzijds vertrouwen groeiden waardoor soms aanbevelingen overgenomen werden.
Kortom ik praat over meepraten wat mogelijk gemaakt wordt door een vereniging van burgers, die serieus wordt genomen door positief mee te denken met de ambtenaren, college en raad en jij praat over een blog waar men machtsmisbruik aan de kaak stelt.(iets wat jij al 10 jaar doet maar waarvan, voor jezelf, het resultaat tegenvalt)
LikeLike
Beste Uil,
Ook ik heb mijn vraagtekens. Wat je voorstelt is eigenlijk participatie à la bureaucratie. Die hebben we al in de vorm van de gemeenteraad. Ik zie niet in hoe je daarmee de gang van zaken verbetert.
Mijn idee is dat daar waar je macht creëert je ook een tegenmacht creëert om de zaak enigszins in evenwicht te houden. Mijn stuk heette Democratisch of Bureaucratisch.
In een democratie is het (dacht ik) de bedoeling, dat de democratische macht de uitvoerende macht (de bureaucratie) enigszins in toom houdt.
Lokaal komt de democratische macht eens in de vier jaar aan het woord (verkiezingen). De vraag die ik me stelde is, zou je de gang van zaken kunnen verbeteren als je de democratische krachten vaker aan het woord zou laten? Zeker weten doe ik het niet, maar laten we dan eens kijken wat er voor nodig is om die democratische krachten vaker aan het woord te laten.
De hedendaagse techniek stelt ons in staat om gedachten en opvattingen vrijwel kosteloos met elkaar te delen. Ik kom nog uit een tijd verspreiding van opvattingen via stencils gebeurde. De middelen zijn er dus, de vraag willen we ze ook inzetten om onze democratie beter te maken.
Het animo daarvoor is gering. Ook al omdat grote delen van de bevolking denken dat democratie niet meer is dan bij gelegenheid je stem uitbrengen en dat tussentijdse bemoeienis geen enkele zin heeft zolang je niet over een tractor beschikt waarmee je het verkeer kunt stil leggen.
Er is ons altijd verteld je mag je stem uitbrengen en that’s it en als ze vervolgens niet doen wat ze je hebben beloofd, dan mag je vier jaar later weer je stem uitbrengen op een ander. Voor het overgrote deel van de bevolking is dat democratie. Één keer in de zoveel tijd stemmen en je dan nergens meer mee bemoeien.
En sinds de gebruikelijk ismen (liberalisme, socialisme, protestantisme) geen drijfveer zijn om te gaan stemmen zijn we allemaal meer of min vervreemd geraakt van onze democratische waarden en hoe we daar gebruik van zouden kunnen maken.
De vraag die ik me stel is, is er plaats voor een democratische instituut waarmee je tussentijds invloed kunt uitoefenen op de gekozenen. Omdat die (zo leert de praktijk) zodra ze gekozen zijn onmiddellijk gedwongen worden zich te conformeren aan de wensen van de bureaucratie en om die reden alleen nog taken uitvoert die de bureaucratie van haar verlangd en haar taken die betrekking hebben op het functioneren van de democratie niet uitvoert dan wel verwaarloost.
De vereniging die je voorstelt is er één die serieus genomen wordt, omdat ze zich conformeert aan een bureaucratische werkwijze, maar dat doet de gemeenteraad al.
Terwijl de vereniging die mij voor ogen staat zich meer tot doel stelt om de democratische normen en waarden te versterken. Dus niet 1 keer in de 4 jaar een oordeel vellen over de manier waarop onze vertegenwoordigers hun taak vervullen maar continue. Hoe zo’n vereniging moet heten?
Vereniging Voor De Democratie? Vereniging Tegen Bureaucratisch Machtsmisbruik? Paljas vereniging omdat een Paljas de enige was die zich kon onttrekken aan de talloze plichtplegingen waarin je in een bureaucratie (hofhouding) moet voldoen wil je serieus genomen worden.
De naam kan me niet schelen, waar het me om gaat is een democratisch instituut, waarmee we het democratisch tekort (dat in de loop der tijd is ontstaan) opheffen. Ik wil daar over schrijven en ook meedoen aan discussies daarover, maar in de realisatie ervan wil ik geen rol spelen. Die eer gun ik, gezien mijn leeftijd, graag aan een ander.
LikeLike
Een nieuw democratisch instituut klopt in mijn ogen en daar kan ik in meegaan. Je legt het ook goed en duidelijk uit. Je bent iets op het spoor gekomen wat niet klopt in de samenleving en gecorrumpeerd is. In die diagnose zit geen verschil tussen ons. Maar in de therapie verschillen wij. Jij denkt aan een platvorm met uitwisseling en ik aan meepraten. Meepraten lijkt jou niets want zo schrijf je: “De vereniging die je voorstelt is er één die serieus genomen wordt, omdat ze zich conformeert aan een bureaucratische werkwijze”. Dat is niet zo. Wij zijn vrij om te zeggen wat we willen en zijn onafhankelijk van de bureaucratie. In mijn ogen kan je alleen door uitwisseling, in het gesprek, tot iets komen. Daarvoor moet je wel kennis hebben van het onderwerp(jij weet dat alleen dat al uiterst gecompliceerd is) en de grote verbanden zien. Lukt dat dan gaat men om. Waarom ook niet? De bureaucratie wil dat de beste ideeën voor de samenleving worden gerealiseerd. De bureaucratie wil burgerparticipatie maar wel inhoudelijk en niet uit belangenvertegenwoordiging. Dat is allemaal nieuw in deze tijd en daar moet de burger mee om leren gaan. Want wat jij ziet, dat zien de ambtenaren en het college ook. Partijen zullen het niet zien want dat zijn belangenbehartigers. Dat is mijn ervaring tot nu toe. Als jij hervorming wil, roep dan mensen bij elkaar. Er zullen ongetwijfeld goede ideeën naar boven komen hoe je zoiets aan kan pakken. Ik zal er ook zijn. Een nieuwe Franse revolutie maar dan in Enkhuizen, niet door geweld maar door het gesprek. Enkhuizen heeft een reputatie stammende uit 1572.
LikeLike
Beste Uil,
“Ik denk aan een platform waarop burgers hun opvattingen kenbaar kunnen maken”. zo verwoord je mijn standpunt.
Klopt, zo’n platform is een eerste stap richting grotere betrokkenheid lokale politiek. Prietpraat is een privé initiatief om inzicht en betrokkenheid te vergroten.
Daar tegenover zou een soortgelijk initiatief van de gemeenteraad moeten staan, waarin raadslieden hun visie over de politieke gang van zaken naar voren zouden kunnen brengen. Waarom zou ik (als kiezer) 9 verschillende websites moeten afstruinen om aan de weet te komen welke opvattingen er worden gekoesterd door de diverse politieke partijen.
Ik heb meermalen gesuggereerd dat “de raad” als zelfstandig instituut haar communicatie met de kiezer op die manier regelt, maar ze zijn zo in zichzelf gekeerd dat ze ook daar niet op reageren.
Probleem is natuurlijk dat de overgrote meerderheid van de raadsleden zichzelf niet wil bloot geven zonder te beschikken over een advies van de ambtelijke bureaucratie.
Maar met zo’n platform alleen ben je er niet, je zult het ook in de ogen van de raad een zekere vorm van legaliteit moeten geven, anders wordt je (ik heb daar 8 ervaring in) gewoon genegeerd.
Wat is de rechtvaardiging van die legaliteit. Wel, een prima beginsel is, dat je tegenover elke macht een
macht stelt die haar controleert. De gemeenteraad is een macht, maar wel een die verantwoording moet afleggen tov de kiezer. Dat gebeurd nu eens in de vier jaar, mijn idee is, dat het mogelijk moet zijn dat tussentijds ook te doen.
De instantie die dat zou moeten doen kunnen we zelf in het leven roepen. De bevoegdheid van die instantie reikt niet verder dan het uitdelen van een gele kaart. Ik verwacht en hoop niet dat zoiets jaarlijks zou moeten gebeuren. Ik denk eerder, dat zodra de mogelijkheid eenmaal bestaat redelijk overleg meer voor de hand zal liggen en de instantie fungeert als een stok achter de deur.
De kiezer kan tot nu toe alleen bij verkiezingen rode kaarten uitdelen, de op te richten instantie stelt hem in staat tussentijds gele kaarten uit te delen.
Zelf zeg je dat een bureaucratie het beste wil voor de samenleving en daar ben ik het mee eens. Maar wat een bureaucratie ook wil is zichzelf in standhouden en zeker geen gezichtverlies leiden. Sterker nog, ik denk, dat het voorkomen van gezichtsverlies bureaucraten (en daar reken ik college en raad ook toe) erg veel geld (van de belastingbetaler) waard is.
Hoewel ik dus pleitbezorger ben voor het in het leven roepen van een dergelijke instantie vrees ik dat het de gemiddelde kiezer niets zegt. Via Facebook hebben zich twee mensen gemeld. Ik heb ze naar de discussie op dit blog verwezen. Ik ben benieuwd naar hun reactie.
LikeLike
Je oproep is geheel terecht.
Ik wil graag met je meedenken Pim, hier een opzet
1. Een bestuur vormen, dat stimuleert, mogelijkheden geeft, draagvlak zoekt en is niet inhoudelijk 2. Alleen onderwerpen die een eigenaar hebben. 3. Zoeken naar mensen die aan deze werkgroep willen deelnemen 4. Deze werkgroep gaat onderzoek doen en aanbevelingen als ongevraagd advies 5. Die aanbieden aan bestuur van de stad. 6. Werkgroep heft zich op.
LikeLike