
Als ik het goed begrijp zijn de begrippen coalitie/oppositie tegenwoordig taboe en dienen we te streven naar een raadsbreed programma.
Wat daar precies mee wordt bedoeld is me niet duidelijk en ik ben niet de enige. Althans dat begrijp ik uit het bericht dat de SP op haar website publiceert.
Wat mij betreft zijn coalitie en oppositie normale bij een democratie behorende begrippen. Er is een groep die het voortouw neemt bij het besturen en een groep die er nauwlettend op toeziet dat dit op correcte wijze gebeurt.
De ene groep noemen we coalitie, de andere oppositie. In het Britse parlement wordt ze aangeduid als “Her Majesty’s Loyal Opposition” om aan te geven dat het hier niet gaat om een clubje notoire dwarsliggers, maar om loyale onderdanen van het koninkrijk, die een noodzakelijke en daarom ook eervolle taak vervullen.
In Nederland hebben we dat niet. Daar wordt de oppositie geassocieerd met sneue lieden, die buiten de boot zijn gevallen bij het verdelen van de macht en er daarom verder ook niet meer toe doen. Want in de politiek gaat het om het uitoefenen van macht en is het houden van toezicht aanzienlijk minder populair.

Maar goed, om een of andere reden zijn begrippen als coalitie en oppositie plotseling achterhaald en dient er gestreefd te worden naar een raadsbreed programma.
Raadsbreed associeer ik al snel met zogenaamde eenheidsbewegingen zoals we die kennen uit voormalige en hedendaagse heilstaten als de DDR, China, Cuba, Zuid-Afrika en Zimbabwe.
De in mijn ogen dwaze pretentie, dat er geen maatschappelijke tegenstellingen bestaan en als ze er wel zijn (uit het zicht van alles en iedereen) binnenskamers moeten worden opgelost. Met uitzondering van China heeft dat nergens tot succes geleid en het valt te bezien of China’s succes (met een steeds groter wordende middenklasse) zich weet te continueren.
Ik schreef eerder over een soort bestuur door mandarijnen. Ooit de Chinese bestuursambtenaren. Informateur Keur heeft het over een op technocratische leest geschoeide innovatie. Ik denk dat we alle twee min of meer hetzelfde bedoelen. Als we net doen of er voor elk maatschappelijk probleem een technocratische oplossing bestaat, dan worden we (zonder politiek gekrakeel) allemaal gelukkig. Het lijkt me het soort van geluk dat je veelvuldig aantreft in de bouquetreeks.
Nu denk ik niet dat dit onze lokale liberalen (Van Reijswoud en Koning) voor ogen staat, maar geen van beiden biedt erg veel houvast voor wat betreft hun nieuwe revolutionaire denkwijze.
Ik acht ze beiden slim genoeg om daarover iets zinnigs op papier te zetten, maar klaarblijkelijk hebben ze daar geen zin in of vinden ze dat ze daarmee paarlen voor de zwijnen werpen. Immers, de gewone kiezer heeft toch nergens benul van, waarom zou je de moeite doen om hem iets uit te leggen?
Dus totdat iemand me heeft uitgelegd wat zo’n raadsbrede aanpak nu precies inhoudt, houd ik het op het ouderwetse coalitie/oppositie gedachtengoed, met als kanttekening dat zo’n coalitie niet hoeft te bestaan uit lieden die over alles hetzelfde denken. Ze hoeven alleen maar bereid zijn om met elkaar samen te werken.
In de Enkhuizer situatie wil dat zeggen, dat het bestaande wethoudersteam VVD/PvdA en (op de achtergrond) architect D66 bereid zijn om samen met de SP een coalitie te vormen die de stad gaat besturen. Samen beschikken ze over 10 zetels en dat lijkt me stabiel genoeg.
Als die bereidheid bestaat (en je kunt moeilijk van een raadsbrede aanpak spreken als je de grootste partij zou willen uitsluiten) dan zijn we er nog niet, want de SP lijkt de laatste tijd op twee gedachten te hinken.
Wil men besturen of alleen maar actievoeren? De gebeurtenissen in Hoorn en recentelijk in Limburg wijzen op het laatste. Maar in Enkhuizen is het misschien weer anders en nadat het de SP gegund is om een maand lang te mogen ‘trekken aan een dood paard’ is het nu tijd voor ‘hom of kuit’. Anders dan maar raadsbreed met het CDA in zee (met gedoogsteun van de CU/SGP).
Maar naast een stevige coalitie is een stevige oppositie van belang en stevig wil naar mijn opvatting zeggen dat men ook daar naar samenwerking streeft, wat alleen maar de kwaliteit ten goede kan komen.
Met name samenwerking van lokale partijen, maar daarover een andere keer.
Een raadsbreed programma is gewoon een lijstje met te bereiken doelstellingen waar iedereen het over eens is.
Wat zo’n raadsbrede aanpak inhoudt kan je, denk ik, een beetje zien aan hoe de Toekomstvisie maatschappelijke opvang en beschermd wonen straks in de BOFS van 14 mei a.s. en daarna in de gemeenteraad van 29 mei aan de orde komt.
Vaak zit ik op de publieke tribune om te kijken of en wat er met de adviezen van de Wmo-raad gebeurt. Een poging tot burgerparticipatie.
Op 20 februari kwam indertijd een door de regionale ambtenaren voorgebakken visie aan de orde. Best een ingewikkelde materie. Gemeenteraadsleden hebben dan het gevoel dat het slikken of stikken is. Het kost veel tijd om je in de materie te verdiepen. En met alternatieven komen is voor hen ondoenlijk.
Immers meestal zijn de overige gemeenten al akkoord gegaan, de raadsleden krijgen steeds het gevoel dat er niks te kiezen valt. Dat er alleen nog in de marge en voor de bühne wat te veranderen valt.
Met algemene stemmen (raadsbreed!) werd toen een amendement aangenomen dat het college dwong om twee scenario’s uit te werken. Hoe in het eerste jaar die visie uit te voeren: 1. een samenwerking ‘light’-versie/veel Enkhuizense eigenheid of 2. een samenwerking ‘intensief’-versie/meeliften in het Westfriese gareel.
Dat scenario’s uitwerken is – wat Keur noemt – de ‘op technocratische leest geschoeide innovatie’. Het beoogt de ambtenaren in een nieuwe rol te dwingen: het aan de gemeenteraadsleden voorleggen van gelijkwaardig haalbare alternatieven.
Het wachten is op Van Reijswoud en Koning om ons de Enkhuizer uitwerking aan te bieden van wat er in het ROB-rapport beschreven wordt.
LikeLike
Dick, en een coalitieprogramma is dus een lijstje met doelstellingen waar een meerderheid het mee eens is. Net even iets makkelijker te bereiken dan een programma waar de hele raad er over eens moet zijn.
Of kun je raadsbreed opvatten als “iets” waar de belangrijkste stromingen in vertegenwoordigd zijn. In dat geval zijn er vier stromigen te herkennen. Sociaal, Liberaal, Lokaal en Christelijk.
Op basis daarvan kom je dan op SP, VVD, NE, CDA = 10 zetels, UIt elke stroming de grootste partij. De oppositie bestaat dan uit de kleinere partijen uit dezelfde 4 stromingen..
Het idee is dus, om niet een coalitie te vormen met zoveel mogelijk sociaal of liberaal, maar om een coalitie te vormen waar elke stromingen in voor komt. Zowel in de coalitie als in de oppositie.
Bij die benadering is het grote aantal fracties in Enkhuizen nauwelijks een probleem, omdat elke fractie ingedeeld kan worden in een stroming en elke stroming onderdeel gaat uitmaken van het bestuur.
LikeLike