Het hebben van bevoegdheden wil nog wel eens leiden tot misbruik ervan.
De Britse Lord Acton kwam om die reden tot de conclusie dat macht corrumpeert.
Het belangrijkste wapen tegen corrumpering is niet het vastleggen van gedragsregels voor machthebbers. De controle daarop (door de machtshebbers zelf) laat namelijk veel te wensen over.
Het belangrijkste wapen tegen corrumpering van de macht is openbaarheid. Alleen openbaarheid vormt een betrouwbare verdedigingslinie.
Daarom is het grappig om te zien dat de Enkhuizer raad op het punt staat om voor zichzelf gedragsregels vast te stellen, die het tegenovergestelde van openbaarheid (namelijk vertrouwelijkheid) tot norm verheft.
Belangrijke beslissingen van de Enkhuizer raad worden meestal voorafgegaan door vertrouwelijke bijeenkomsten van raad en college. Ik denk even aan het besluit tot aankoop van de Uilenbanen. Het besluit tot verbouwing van de Drommedaris en het besluit over de vervolgprocedure van het SMC in de Vijzelstraat.
Het laatste voorbeeld is natuurlijk de besloten vergadering over het REZ, waarin verantwoording werd afgelegd over het mislukken van het gevoerde beleid en raadsleden gevraagd werd om suggesties te doen voor een ander beleid.
Het zijn krampachtige pogingen tot zelfbehoud. Die obsessie met vertrouwelijk overleg klinkt ook door in de gedragsregels die worden voorgesteld. Raadsleden worden geacht om zich voortdurend af te vragen of hetgeen hun ter kennis is gebracht niet vertrouwelijk is. E-mails zijn per definitie vertrouwelijk.
Keesman (SP) roept luidkeels dat haar fractie tegenstander is van vertrouwelijk overleg, maar schuift gewoon aan als daar sprake van is. Terwijl Kunst (PvdA) een motie indient om vergaderdata openbaar te maken, maar zich vervolgens niet bekommert over de vraag of die vergaderingen toegankelijk zouden moeten zijn voor pers en belangstellenden.
Wie afgaat op wat fracties zeggen over openbaarheid kan alleen maar concluderen dat ze voorstander zijn. Als je afgaat op hetgeen ze doen, kun je alleen maar concluderen dat ze in de praktijk geen enkel probleem hebben met vertrouwelijk overleg.
Waarschijnlijk omdat het een vleiende gedachte is dat jij iets weet, dat anderen niet mogen weten. Maar dat je daarmee ook een verdedigingslinie in het leven roept waarmee corrumpering van de macht wordt tegengegaan is natuurlijk onzin.
Helaas blijken er maar twee partijen te zijn die zich bewust zijn van de gevaren die deze cultuur van vertrouwelijkheid met zich meebrengt.
D66 stelt voor het voorgestelde art 4 van de gedragsregels te vervangen door een andere. Zie daarvoor ook de reactie van Van Marle op mijn voorgaande bericht.
HEA heeft een amendement voorgesteld op de gedragsregels die Kunst heeft voorgesteld. Ze zijn bedoelt om duidelijkheid te verschaffen over de vraag wie kan besluiten wanneer er sprake is van vertrouwelijk overleg.
In het presidium voorstel was dat het college, in het Langbroek amendement is dat de raad.
In beide gevallen gaat het om gedragsregels die de raad voor zichzelf vaststelt. Ze zullen tijdens de vergadering van 5 januari worden besproken.
Voor wie wil delen.
Pim's Prietpraat 