Integriteit.

In zijn wekelijkse column voor het Andijker Nieuws neemt Hans Langbroek deze keer de integriteit van zijn mede raadsleden onder de loep. Daarbij heeft hij het over niet-integriteit wat me eerder een taalkundige vondst lijkt dan een adequate omschrijving.

Het tegenovergestelde van integer is corrupt. Integer is een absolute waarde. Dat wil zeggen er zijn geen graduaties van integriteit. Zoals er ook geen graduaties van zwangerschap zijn. Je bent het of je bent het niet.

Er bestaan echter wel allerlei graduaties van corruptie.

Niet integer zijn is het zelfde als zeggen dat iemand corrupt is. Ik bedoel dat overigens niet onvriendelijk, maar zie het meer als een correcte manier van omschrijven zonder verdere bijbedoeling.

Ik vrees dat er maar weinig mensen zijn die zich de luxe van een integer bestaan kunnen veroorloven.

Helaas bestaat er nog steeds geen schaal van corruptie, vergelijkbaar met de schaal van Beaufort, waarin de verschillen in windkracht wordt uitgedrukt.

Integer zou daarin als absoluut begrip (vergelijkbaar met windstil) het getal nul krijgen en al het andere is een meer of minder ernstige vorm van corruptie.

Ik durf zelfs de stelling te verdedigen dat politiek en integriteit  twee niet te combineren begrippen zijn. Politiek bedrijven IS gewoon een vorm van corruptie.

In westerse democratieën hebben te maken met een tamelijk milde vorm, die niet te vergelijken is met de ongebreidelde vormen die je in sommige ontwikkelingslanden aantreft, maar men doet er verstandig aan rekening te houden met het feit dat persoonlijke belangen (of de belangen van instituties en belangenorganisaties) altijd van invloed zullen zijn in geval van besluitvorming.

Politiek bedrijven is het onderling uitwisselen van die belangen en sinds Machiavelli weten we, dat (om succesvol politiek te bedrijven) integriteit alleen maar in de weg staat.

Volksvertegenwoordigers hebben een te verwaarlozen invloed op wet en regelgeving. Het zijn de lobbyisten die uiteindelijk de dienst uitmaken.

Nu heeft de term corruptie natuurlijk een vervelende bijklank en dus worden er allerlei eufemismen bedacht om daar aan te ontkomen. Langbroek zelf spreekt daarom over “niet-integer” of “politiek opportuun”. Wat er in beide gevallen op neerkomt een eerder ingenomen standpunt te hebben verlaten in ruil voor “beloning” op ander terrein.

Zo’n “beloning” kan tal van vormen aannemen. Van met geld gevulde bruine enveloppen, snoepreisjes,  tot aan macht (door middel van promotie). Maar ook politieke “deals” zijn een vorm van corruptie. Soms gebeurt dat min of meer openlijk, zoals tijdens de laatste kabinetsformatie,  maar gebruikelijker is dat het binnenskamers gebeurd.

Het is niet voor niets dat de begrippen “integer” en “transparant” politici van elke pluimage in de mond bestorven ligt. Door de bank genomen zijn ze geen van beiden, maar het helpt om de aandacht af te leiden en klinkt nu eenmaal vele malen prettiger dan “corrupt” en “troebel”

Verder geen probleem natuurlijk, zolang we ons door dat woordgebruik maar niet in de war laten brengen over de werkelijke aard van het beestje.